أهلا وسهلا ومرحبا إلى صحيفتنا
01 / 01

أهلا وسهلا ومرحبا إلى صحيفتنا

Саҳифамизга хуш келибсиз, марҳабо!

41. Атф


العَطْفُ
Аътф (боғловчи)


Тобеъларнинг иккинчи хили аътф дейилади.
М: يَبْلُغُ الطَّالِبُ الْمَجْدَ وَالشَّرَفَ بِالعِلْمِ وَالأدَبِ Талаба улуғлик ва шарафга илм ва одоб билан эришади жумласидаги « الشرف шараф» ва «الأدب одоб» сўзлари маътуф (боғланган)дир.
Боғловчилар: و ва, ف ва, ثم сўнг, أو ёки, أم ёки, لكن лекин, لا йўқ, بل балки.
Агар қалам ва сиёҳдон синган бўлса, сен уни ифодалашни хоҳласанг, бири: «Қалам синди» ва иккинчиси: «Сиёҳдон синди» деган иккита жумлани айтиш ўрнига битта феълни келтириб, ундан кейин «вов» билан боғланган икки исмни келтиришинг ҳамда: انكسر القلمُ والدواةُ «Қалам ва сиёҳдон синди» дейишинг етарли бўлади.
«Вов»дан кейин келган сўз «маътуф» деб аталади.
«Вов»дан олдинги сўз эса «маътуф алайҳ» деб номланади.
«Маътуф» сўзидан олдинги сўз эъробини хилига эргашиши шарт. Мазкур мисолдаги «сиёҳдон» сўзи, фоъил бўлганлигига кўра рафъ қилинган «қалам» сўзига эргашгани учун рафъ бўлди.
كَسَرْتُ القَلَمَ وَالدَّوَاةَ «Мен қаламни ва сиёҳдонни синдирдим» деган гапда эса сиёҳдон сўзи, мафъул биҳ бўлгани учун насб бўлган қалам сўзига эргашгани учун насб қилинди.
عَجِبْتُ من كسر القلمِ والدواةِ «Мен қалам ва сиёҳдон синишидан ҳайрон бўлдим» жумласида «сиёҳдон» калимаси, музоф илайҳ бўлгани учун жар қилинган «қалам» калимасига эргашганига кўра, жар қилинган.
Агар сен сиёҳдон синиши қалам синишидан кейин кетма-кет бўлгани ҳақида хабар беришни хоҳласанг:
انكسر القلم فالدواة « Қаламдан кейин кетма-кет сиёҳдон синди» деб айтасан.
Агар сен сиёҳдонни синиши қалам синишидан бир оз вақтдан кейин бўлгани ҳақида хабар беришни хоҳласанг:
وانكسر القلمُ ثم الدواةُ «Қалам, сўнг сиёҳдон синди» дейсан.
Агар улардан бири синган бўлса, сен уни аниқлашга иккиланаётган бўлсанг: وانكسر القلمُ أو الدواة «Қалам ёки сиёҳдон синди» деб айтасан.
Фақат қалам синган бўлса وانكسر القلمُ لا الدواة «Қалам синди, сиёҳдон эмас» дейсан. Агар уларнинг қайси бири сингани ҳақида сўрамоқчи бўлсанг: وآ القلم كَسَرْتَ أم الدواة؟ «Қаламни синдирдингми ёки сиёҳдонними» дейсан.
Агар сиёҳдон синдирилган бўлса-ю, кимдир қалам синдирилган деб гумон қилса: ولم ينكسر القلمُ بل الدواةُ «Қалам синмади, балки сиёҳдон синди» деб айтасан.
Хулоса шуки, мазкур аътф ҳарфларидан бирортаси икки исм ўртасида келган вақтда иккинчи исм биринчи исм эъробини олади.

ЭЛЕКТРОН ДАСТУРЛАР

Андроид дастурлар


Рейтинг@Mail.ru

АНВАР АҲМАД

GRAND TA'LIM нодавлат таълим муассасаси катта устози Анвар Аҳмад таълим даргоҳига асос солинган илк кунлардан бери фаолият юритади. Араб тили грамматикасида оид кўплаб дарслик ва адабиётлар тўпловчиси ва муаллифларидан.

arabic.uz сайтининг муҳаррири, "Риёзус солиҳийн", "Ал-Азкор", "Саодатга етакловчи ҳикматлар" ва бошқа кўплаб асарлар таржимони ва нашрга тайёрловчиси.

Анвар Аҳмад 1977 йилда таваллуд топган, оилали 4 нафар фарзанди бор. Миср Араб Республикасининг Азҳари Шариф, ал Азҳар институтлар бўлими, эъдодий ўрта-махсус билим юртини тамомлаган.

Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф раҳимаҳуллоҳнинг шогирди. "Саҳиҳи Бухорий"дан шайх хазратларидан ижоза олган. “Олтин силсила” таржимонлар гуруҳининг аъзоси.

Аввал Миср Араб республикаси элчихонаси қошидаги фан ва таълим марказида араб тили ўқитувчиси, 2008 йилдан эса GRAND TA’LIM етакчи ўқитувчиларидан.

МАҚСАДИМИЗ

Миллий қадриятларимиз, маънавий бой меросимизни тиклаш ва уларни чуқур ўрганиш, унинг мазмун-моҳияти ва аҳамиятини халқимиз ўртасида тарғиб этиш, имом Замахшарий, Абдураҳмон Жомий каби бобокалонларимиз ижод қилган араб тили ва грамматикасига бўлган рағбатни қондириш, сақланаётган тарихий ва нодир қўлёзмаларни авлодларга етказиш, аждодларимиз ҳаёти, ахлоқи ва юксак маънавиятини ифодаловчи матнларни таржима қилиб, ёшлар қалбида улар қолдирган меросга ҳурмат, эъзоз ва муҳаббат туйғусини шакллантириш.

БИЗ БИЛАН БОҒЛАНИШ:  [email protected]